Deze zomer start de bouw van een installatie die waterstof produceert uit digestaat en rioolwaterslib. Zonder gebruik van fossiele brandstoffen of elektrolysers. “Wij gaan laten zien dat groene waterstof echt groen kan zijn én goedkoper,” zegt managing director Bob Busser.
De Nederlandse overheid wil de energievoorziening verduurzamen en het industriële gebruik van aardgas vervangen door waterstof. Een mooi, maar vrijwel onhaalbaar doel als je het Bob Busser vraagt. “Tenminste, als je waterstof uitsluitend wilt opwekken met elektriciteit. Met wind en zon komen ongecontroleerde hoeveelheden elektriciteit op het net, waardoor er soms te veel en soms te weinig is. Bovendien is het transport door netcongestie een grote uitdaging. Dit gaat nog minstens tien jaar duren. Dat betekent dat er onvoldoende elektriciteit beschikbaar is om waterstof te produceren en dat waterstof duur is.”
Hynoca (HYdrogen NO CArbon) laat zien dat het anders kan. Het bedrijf gaat biomassa gebruiken om waterstof te produceren. En nee, daarvoor gaan ze geen bomen kappen. Busser: “We kijken naar biomassa die geen andere nuttige toepassing heeft.”
Voor de fabriek in Alkmaar heeft Hynoca twee reststromen op het oog: digestaat en rioolwaterslib dat bij afvalverwerker HVC wordt gedroogd en verwerkt tot pellets. De techniek die Hynoca heeft ontwikkeld, zorgt ervoor dat gebruikte biomassa in een eerste stap wordt gesplitst in een gasvormige en een vaste fractie. De gasvormige fractie wordt in een aantal stappen gereinigd. Dat levert een bijzonder syngas op, omdat de koolstof als vaste fractie uit het gas is gehaald.
Busser: “Het syngas heeft hierdoor een veel hogere waterstofcomponent dan normaal syngas. Als we dat verder reinigen, ontstaat er zogenaamde fuel grade waterstof. Er zijn ook andere mogelijkheden. In de VS werken we onder meer samen met LanzaJet om te komen tot SAF (sustainable aviation fuel), een soort biologische kerosine. Maar dat vraagt om veel grotere volumes dan wat wij in Alkmaar gaan produceren. De industrie kan het syngas ook direct toepassen.”
De vaste fractie heet biochar en deze bevat veel koolstof. “De biochar kan tot honderd jaar niet meer reageren met zuurstof, waardoor het niet kan overgaan in CO2”, legt Busser uit. Toepassingen ziet hij vooral in landbouw. “De koolstof maakt de grond luchtiger en houdt vocht vast in de hogere grondlagen, waardoor je minder uitspoeling hebt van voedingstoffen. Bovendien is de koolstof poreus en biedt het huisvesting aan micro-organismen wat de wortelgroei positief beïnvloedt.”
Koolstof in de bodem vastleggen heeft (vrijwillige) carboncredits als bijvangst. “Onafhankelijk onderzoek (Carbon Life Cycle) laat zien dat wij met de productie van 1 kg waterstof 12 kg CO2-uitstoot voorkomen. Ter vergelijking: waterstof produceren met een elektrolyser veroorzaakt 2 kg CO2-uitstoot per kg waterstof. En dat is nog met 100% groene elektriciteit.”
De bouw van de installatie in Alkmaar start naar verwachting komende zomer en de productie start dan een jaar later. De bedoeling is 30 kg waterstof per uur te produceren. “Dat zijn relatief kleine hoeveelheden”, beaamt Busser. “Maar met dit project willen we vooral laten zien wat de potentie is van deze technologie èn dat we goedkoper waterstof kunnen produceren dan met elektrolysers.”
Hynoca gaat in eerste instantie met afvalhout aan de slag. Hiermee is in Frankrijk al ruimte ervaring opgedaan, wat volgens Busser helpt om de installatie voorspelbaar op te starten. Als het productieproces eenmaal stabiel verloopt, wordt er overgeschakeld op digestaat en rioolwaterslib. Ook lopen er contacten voor het gebruik van andere reststromen, zoals bollenafval en bermgras. “De regio biedt legio mogelijkheden om lokale afvalstromen te verwerken”, weet Busser.
Een deel van de waterstof levert Hynoca aan het naastgelegen NXT tankstation. De rest gaat met tubetrailers naar twee andere afnemers. De fabriek die Hynoca in Alkmaar gaat bouwen is onderdeel van het Europese REFORMERS-programma. Doel van dit programma is een slimme energiehub te realiseren waarbij het mogelijk is om met minder energie toch afnemers van voldoende energie te voorzien. “Waterstof is daar onderdeel van. Met onze waterstof en de gerelateerde CO2-besparing gaan wij helpen dit project energieneutraal te maken.”
Headerfoto: Een delegatie vanuit REFORMERS op bezoek bij het Hynoca-project in Frankrijk.
