WaterstofNHN organiseerde tijdens de Offshore Experience in Den Helder op 9 september veen speciale editie van het H₂ Kenniscafé, waarin twee kennissessies centraal stonden. Met een sterke line-up van sprekers en panelleden werd zowel gekeken naar de kansen van offshore waterstofproductie als naar de cruciale veiligheidsaspecten bij toepassingen in havens.
De eerste sessie, Turning Tides: green hydrogen from blue waters, zoomde in op de toekomst van offshore waterstofproductie. Nederland speelt hierin een pioniersrol met PoshYdon, ’s werelds eerste offshore pilot waarbij groene waterstof wordt geproduceerd en direct via bestaande olie- en gasinfrastructuur wordt getransporteerd. Dit project is een belangrijke stap richting grootschalige productie op GW-niveau.
De discussie richtte zich op de veranderende omstandigheden en uitdagingen: de winddoelen voor 2040 zijn onlangs bijgesteld van 50 GW naar 30–40 GW. Betekent dit vertraging voor offshore waterstof, of juist een kans om de energie-onafhankelijkheid te versterken? Want het belang is duidelijk: alleen al in het tweede kwartaal van dit jaar werd de hoeveelheid groene stroom die gelijkstaat aan het verbruik van 800.000 huishoudens weggegooid door het afschakelen van bestaande windparken. Offshore waterstof kan het ontbrekende puzzelstuk zijn in het energiesysteem.
Ook de vraag wat er gebeurt met de 1,8 miljard euro uit het Klimaatfonds voor Demo-1 en Demo-2 projecten stond centraal, net als de rol van de bestaande aardgasopslag in de toekomstige energievoorziening. Wat doen we met uitgeproduceerde gasvelden? En hoe zorgen we ervoor dat Nederland aantrekkelijk blijft voor grote energie-investeringen?
René Peters (TNO), Mandar Kulkarni (TAQA Group), Patrice Hijsterborg (Hydrogen of Dutch Origin) en Elmar Bouma (NFIA), onder leiding van Giulietta Cohen (ONHN), maakten duidelijk dat offshore waterstof geen verre toekomstmuziek is, maar een essentiële schakel in de energietransitie.
De tweede sessie, The Hydrogen Safety Shift, bracht het gesprek dichter bij huis: hoe integreren we waterstof veilig in onze havens? Joshua Dauda (New Energy Coalition) opende met een presentatie over het North Sea Hydrogen Valley Ports-project (NSH2V), waarin havens samenwerken aan een gedeeld veiligheidsraamwerk. De boodschap was helder: zonder veiligheid geen vergunningen, en zonder vergunningen geen projecten.
De paneldiscussie liet zien hoe complex deze opgave is. Havens zijn vaak niet ontworpen voor waterstof en toevoeging ervan vraagt soms om complete herindeling – en dat zonder de dagelijkse operaties stil te leggen. Daarom is samenwerking cruciaal: tussen industrie, autoriteiten en internationale partners.
Uit andere sectoren blijkt dat veilig ontwerp alleen niet genoeg is; onderhoud, training en eindgebruikers moeten evenzeer onderdeel zijn van de veiligheidsketen. Ook technologie speelt een sleutelrol. Detectiesystemen, nu vaak nog reactief ingezet, moeten geïntegreerd worden in vergunningstrajecten om de stap te maken van respons naar paraatheid.
Verder kwam de vraag naar voren wie de risico’s draagt. Bij offshore projecten neemt de overheid vaak een groot deel op zich, maar in de waterstofsector nemen bedrijven steeds meer verantwoordelijkheid. De panelleden, Saša Marinić (TotalEnergies), Martin Koelman (Seekable), René van der Kloet (Vicoma) en Wim Derksen (Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied), onder leiding van Ellen van der Veer (EVC Strategy), concludeerden unaniem: veiligheid is geen barrière, maar een gedeelde verantwoordelijkheid.
