Wat zijn de voor- en nadelen van verschillende vormen van waterstofdragers? En voor welke toepassingen komen welke vormen in aanmerking? Daarover ging het donderdag 13 februari tijdens een drukbezochte H2 Kenniscafé. Naast veel technische kennis werd ook een opmerkelijk plan gepresenteerd voor de bouw van een biomethanolfabriek in Alkmaar.
Voor deze editie van H2 Kenniscafé waren we te gast bij InVesta in Alkmaar, waar Frank Brandsen (New Energy Coalition) optrad als gastheer. Wijzend naar de volle zaal (circa 60 bezoekers, de inschrijving was al weken gesloten) stelde hij vast dat de energietransitie volop leeft. Een goed teken, wat Brandsen betreft. Maar om de klimaatdoelstellingen te halen, moet er nog veel gebeuren. Niet alleen de elektrificatie van de energievraag moet nog verder worden uitgevoerd, ook waar het gaat om het gebruik van brandstoffen is een vergaande vergroening noodzakelijk. Brandsen: “Op termijn willen we naar 50% hernieuwbaar. En waterstof speelt hierbij een belangrijke rol.
Richard Engelkes van AYOP (Offshore Energy Association) opende de avond met een inleiding over de offshore-sector. In het bijzonder ging hij in op de energieproductie met grote windparken die ver uit de kust liggen. Vanwege het verlies bij transport van elektriciteit over lange afstanden is het gunstig om waterstof op zee te produceren en via gasleidingen aan te landen.
Om elektrolyse op zee te laten plaatsvinden, zijn verschillende concepten in ontwikkeling: in windmolens, op schepen en op aan te leggen energie-eilanden. Vooral de laatste optie biedt volgens Engelkes om diverse redenen voordelen, met als extra: “Eilanden die ook geschikt zijn om voedsel te produceren.”
Met eigen productie kan Nederland ten dele voorzien in eigen behoefte. Maar zelfs als alle ambitieuze plannen met de aanleg van windparken voor de kust worden gerealiseerd, blijft import noodzakelijk, stelt Ellen van der Veer van ECOLOG. In haar presentatie gaf ze een helder overzicht van de vormen en toepassingen van waterstofdragers. Sterk samengevat:
Ook liep Van der Veer alvast vooruit op de mogelijkheid om waterstof op te slaan en te vervoeren door waterstof te vervloeien (Lh2). Dit gebeurt bij zeer lage temperatuur en vraagt veel energie, die helaas verloren gaat bij de overgang van vloeistof naar gas. Zonde, maar ook hier zijn slimme oplossingen denkbaar. Van der Veer vertelde over een project waar zij nauw bij is betrokken, dat erop is gericht de koude die vrijkomt bij het vergassen van LH2 te hergebruiken voor het vervloeien van Co2 (voor export naar Noorwegen).
Investa is een incubator voor groengastechnologie waar ook Sustenso (biomassa vergisting) en DOPS (grondstoffen terugwinnen uit afval) onderdeel van uitmaken. Beide hebben elkaar gevonden in een nieuw initiatief: een geavanceerde fabriek die duurzame methanol en hoogwaardige koolstof gaat produceren uit organische reststromen.
De fabriek maakt gebruik van de gepatenteerde technologie van DOPS waarmee het mogelijk is om biobased afval, zoals afvalhout, gedroogd slib, plastics en digestaat (het restproduct uit de vergisters van Sustenso) om te zetten in waterstof, koolmonoxide en vaste koolstof. Waterstof en koolmonoxide zijn eenvoudig om te zetten in biomethanol.
Doordat er in dit proces geen sprake is van elektrolyse is het volgens Michel Spits (DOPS) mogelijk om tegen zeer lage prijzen waterstof te produceren. Spits mikt op een verkoopprijs van 2 euro per kg. De fabriek die gaat opereren onder de naam Energy Greenery Alkmaar komt in de buurt van Investa. De bouw gaat volgens planning in 2027 van start, waarna productie vanaf 2028-29 kan beginnen.
Afsluiter van de avond was Cryoworld, een wereldspeler in de regio op het gebied van vloeibare waterstof (LH2). Over het algemeen wordt vervloeien van waterstof gezien als oplossing om grote volumes waterstof op economisch rendabele wijze te vervoeren over lange afstanden. Op de plaats van bestemming wordt het weer omgezet naar gasvorm. “Maar waarom zou je vergassen,” vroeg technisch directeur Marcel Keezer zich af. Zeker waar het energiegebruik hoog is, biedt het voordelen om vloeibare waterstof te gebruiken.
Een voorbeeld is zware mobiliteit, maar ook bouwmachines, scheepvaart en de luchtvaart. Een bijkomend aspect is dat voor het bevoorraden van tankstations veel minder verkeer nodig is; in plaats van 16 trailers met gascylinders volstaat één trailer LH2. Keezer: “LH2 is een brandstof voor dorstige gebruikers.”
H2 Kenniscafé is een initiatief van Waterstof NHN. Wil je op de hoogte blijven van en meepraten over de waterstofeconomie in Noord-Holland Noord? Meld je dan aan als community-member. Het eerstvolgende kenniscafé staat gepland op dinsdag 6 mei, locatie en thema volgen binnenkort.
