Met de groei van de waterstofeconomie komt ook verantwoordelijkheid: hoe waarborgen we veiligheid bij het werken met waterstof, vooral in complexe omgevingen zoals havens en offshore-installaties? Deze vraag staat centraal tijdens Offshore Experience 2025, op 9 september in Den Helder. Tijdens dit jaarlijkse evenement voor de offshore-sector vindt een workshop plaats over het veilig toepassen van waterstof op land, op zee en in havens.
Door Joshua Dauda en Danah Kolsteeg*
Waterstof is schoon, flexibel en heeft enorme potentie voor het realiseren van een CO₂-neutrale toekomst. Maar het vraagt ook om een nieuw veiligheidsdenken. De workshop, georganiseerd vanuit het project North Sea Hydrogen Valley Ports (NSH2V Ports) met New Energy Coalition, richt zich specifiek op veiligheid in havenomgevingen. Havens vormen de toekomstige draaischijven van de waterstofeconomie — voor opslag, bunkeren en offshore transport — en vragen daarom om maatwerkoplossingen op het gebied van risicobeheersing en infrastructuur.
Een onderdeel van het programma is een live paneldiscussie met veiligheidsexperts, havenstrategen, beleidsmakers en jonge professionals. Hier worden actuele risico’s, innovatieve detectieoplossingen, grensoverschrijdende regelgeving en bestuurlijke dilemma’s onder de loep genomen.
De discussie over waterstofveiligheid wordt nog te vaak vertroebeld door historische incidenten, zoals de ramp met de Hindenburg in de jaren ’30 van de vorige eeuw, of recente explosies zoals in Zuid-Korea. Maar de realiteit is genuanceerder.
Waterstof is niet giftig en brandt schoon. Het verspreidt zich echter ook sneller bij lekkage en heeft een bijna onzichtbare vlam, waardoor nieuwe benaderingen voor detectie en brandveiligheid nodig zijn. Ook kan waterstof bepaalde metalen na verloop van tijd verzwakken, wat betekent dat infrastructuur (pijpleidingen of kleppen) moet worden aangepast.
Waterstof is niet per definitie gevaarlijker dan andere brandstoffen — het is simpelweg anders. Met een goed ontworpen waterstofsysteem, gecombineerd met adequate training, procedures en bewustzijn, is het net zo veilig als elke andere energie-infrastructuur.
Verschillende projecten in Nederland laten zien hoe veiligheid een integraal onderdeel kan zijn van waterstoftoepassingen. In Alkmaar voorziet het NXT tankstation zware bedrijfsvoertuigen van waterstof en fungeert het nabijgelegen Investa als trainingslocatie voor waterstofveiligheid, reactie op noodsituaties en technische tests. In Groningen wordWorkt binnen het HEAVENN-project (Hydrogen Energy Applications in Valley Environments for Northern Netherlands) gewerkt aan een uitgebreide waterstofwaardeketen — van woningverwarming tot openbaar vervoer — met veiligheid als centrale ontwerpvoorwaarde.
Deze projecten tonen aan dat het kan: schaalbare, veilige integratie van waterstof, mits betrokken partijen samenwerken en investeren in kennis en coördinatie.
Een bijzonder ambitieus initiatief is het project North Sea Hydrogen Valley Ports (NSH2V), dat gezamenlijk wordt geleid door New Energy Coalition, Ontwikkelingsbedrijf Noord-Holland Noord (ONHN) en een consortium van toonaangevende Europese havens. NSH2V, dat wordt gefinancierd door het Interreg Noordzee programma, heeft als doel veilige en schaalbare waterstofketens via de Noordzee haveninfrastructuur te ontwikkelen en versnellen.
Havens als Den Helder, Bremen, Esbjerg en Brest staan vooraan in de transitie naar een maritiem waterstofecosysteem en spelen daarom een centrale rol in deze strategie. Veiligheid is een hoeksteen van de NSH2V-aanpak. In het project werken havenautoriteiten, veiligheidsexperts en regionale planners samen om gezamenlijke protocollen te ontwikkelen voor het bunkeren, opslaan, transporteren en offshore verwerken van waterstof. Innovaties zoals sensornetwerken op afstand, AI-gebaseerde risicomodellering en gezamenlijke noodtrainingsoefeningen worden getest om de veiligheidsgereedheid over de grenzen heen te versterken.
Naast de ontwikkeling van technologie zorgt NSH2V voor de internationale uitwisseling van kennis, afstemming van veiligheidsafspraken en toepassing van de beste praktijken in Europese havens. In nauwe samenwerking met regionale ontwikkelingsagentschappen zoals ONHN, zorgt het project ervoor dat waterstofintegratie wordt ingebed in lokale ruimtelijke planning, opleiding van werknemers en strategieën voor havenherontwikkeling.
NSH2V stelt hiermee een nieuwe standaard voor de veilige toepassing van waterstof in een complexe en internationale context.
De sessie Waterstof en Veiligheid tijdens de Offshore Experience staat gepland op dinsdag 9 september van 14.15 tot 15.00 uur en zal worden gemodereerd door Ellen van der Veer. Joshua Dauda geeft tijdens deze workshop een update vanuit het project NSH2V Ports. Andere sprekers zijn onder andere Sasa Marinic (Total Energies), Martin Koelman (Seekable )en Willem Hummel (Vicoma).
Meer weten of deelnemen?
Tickets voor dit evenement kosten 79,95 euro, deze geven toegang tot alle activiteiten op deze dag. Voor pers en ambtenaren zijn gratis tickets beschikbaar.
Alle informatie vind je hier: Offshore experience
